همراهی عقل و عشق و عرفان در فرهنگ ایرانی

متن مکتوب سخنرانی فراستخواه در پنجمین گردهمایی سالانه  « همسفران »/تهران

عوامل  مخرّب بسیاری  به رشد وشکوفایی  مداوم ظرفیتهای سرشار فرهنگ ایرانی لطمه زده است. این عوامل  هم درونی بودند (مانند خودکامگی و تحجر و تعصبات  و..) وهم  عوامل بیرونی بودند ( مانند مغول و دیگر رویدادهای ویرانگر)..... ابن سینا مثالی بارز از  سازگاری و تساهل ایرانی در ساحت عقل وعشق و عرفان است. این نوع عقلانیت  حداکثری نیست ، سختگیر و افسرده  نیست ، حداقلی است و تسامح پیشه..... این عرفان، معنویتی شاد است، بیش از خوف و خشیت مبتنی بر عشق و محبت است.... در این عرفان ، روح انسان‌گرایی و آزادمنشی و احترام به دیگران صرف نظر از اعتقادات و حتی اخلاقیات آنها وجود دارد... اختلاف آرا و عقاید و طبایع و خلقیات و شرایط و آیینها و سبکهای زندگی به  سرّ قدر حواله می شود. مهم این است که مردمان ، صلح آمیزو به مهربانی با هم زندگی بکنند و اگربه ضرورت  قانون وقاعده ای نیز با هم می گذارند آزادمنشانه و انسان دوستانه باشد... عشق در کل هستی سریان دارد. نیرویی است که همه ذرات را به سوی خیر و کمال سوق می‌دهد، تمام حرکات عالم از عدم تا به وجود و در وجود از نقص تا به کمال، تابع حرکات شوقیّه است. عاشق اول اوست که به تجلیات خویش (یعنی عالم) عشق می‌ورزد. جهان آیینه جمال است و موضوع عشق و عاشقی است. عشق جوانان ، وسیله‌ای برای والایش در مسیر تجربه‌های عشق ورزی حقیقی است. ابن‌سینا عشق طبیعی را به رسمیت می‌شناسد و بابی از ابواب عشق‌ورزی معنوی می‌داند....

در صورت تمایل به خواندن متن مکتوب سخنرانی لطفا از اینجا دانلود کنید