کاربرد نظریات علمی در عاملیت اخلاقی ما
فهرست تفصیلی کتاب
اخلاق در ایران بین زمین وآسمان
مقصود فراستخواه
مرداد 1402
جدید ترین کتاب منتشر شده مقصود فراستخواه با مقدمه نعمت الله فاضلی ، استاد انسان شناسی وفرهنگ
«اخلاق در ایران؛ بین زمین و آسمان: کاربرد نظریات علمی در عاملیت اخلاقی ما»
در بنگاه ترجمه و نشر کتاب پارسه منتشر شد: مردادماه 1402
فصلهای یازدهگانۀ کتاب «اخلاق در ایران» عبارتند از:
فصل یک. «یکپارچگی شناختی و هیجانی: نظریۀ انسجام قوی»
فصل دو. «حساسیت اخلاقی و انگیزش اخلاقی: نظریۀ رست»
فصل سه. «"التفات اخلاقی" چگونه بهوجود میآید: نظریۀ رفتار برنامهریزیشده»
فصل چهار. «زمانی برای دشواری اخلاق: نظریۀ بخت اخلاقی»
فصل پنج. «برنامۀ قوی در اخلاق: نظریۀ شناختی و اجتماعی»،
فصل شش. «تروما و اخلاق: معانی و اعمال اخلاقی چگونه ساخته میشوند»
فصل هفت. «نظریۀ انیاگرام: ترکیبهای شخصیتی و تنوع تجربیات اخلاقی»
فصل هشت. «اخلاق صغیر و اخلاق کبیر: پدیدارشناسی لحظۀ اخلاقی»
فصل نه. «اخلاق از منظر نظریۀ نقد: تقریر فوکو از اخلاقِ مراقبت نفس و رهایی»
فصل ده. «هبیتوس و نظریۀ ساختیابیِ تکوینی»
فصل یازده. «مدوس اُپراندیِ اخلاق: راهبردها و تاکتیکهایی که برای زیستن انتخاب میکنیم».
در این دنیای طوفانی، بادبان قایق ما، ذهن ماست تا برای ساختن مجدد ایران، نیروهایی نهفته در خود کشف بکنیم.سیستم اگر مشکل دارد این پایان ما نیست.انسان همیشه می تواند آغازی تازه بکند. این کمک می کند که در این سرزمین اقامت فعال داشته باشیم و برای تغییر اوضاع کشورمان روش های مؤثرتری تدارک ببینیم.
توسعه همواره محصول تلاش کنشگران انسانی، اندیشمندان، دانشمندان، منتقدین، فعالان مدنی و سمنی، روزنامه نگاران و مصلحان جامعه است. باید مقاومت ذهنی بکنیم، نقد بکنیم و راه نشان دهیم. من اگر جای پای محکمی در هستی خویش نداشته باشم و اگر برنامه ای قوی برای توسعه شخصی خود نداشته باشم، برای تغییر اوضاع وتوسعه کشور نیز موثر نخواهم بود.
چکیده ای از مصاحبه مجله مغز وشناخت (ش 25 ، بهار 1402) با نویسنده کتاب «ذهن و همه چیز»
سطوح، ابعاد وریشه های خشونت
و جای پاهای ما برای پرهیز از آن
متن سخنرانی مقصود فراستخواه در انجمن ایرانی اخلاق در علوم و فناوری
نگاه نو، ش 135، سال 32، پاییز 1401، 53-63
نمونه صفحات:
انجمن ایرانی اخلاق در علوم وفناوری
اخلاق و خشونت (بخش دوم سخنرانی )
دوشنبه 21 آذر ماه 1401 ساعت چهار ونیم عصر
سخنران: دکتر مقصود فراستخواه
1401/09/21
چکیده ای از بخش نخست سخنرانی دکتر مقصود فراستخواه در نشست قبلی اخلاق و خشونت ..:
خشونت یعنی سلب عامدانۀ آزادی دیگری با رفتار تهدید آمیز و اجبارساز که میتواند موجب آسیب جسمانی، روانی، آزار جنسی ورنج ذهنی بشود. برای درک خشونت؛ نیاز به فهم پدیدارشناختی از تجربه های قربانیان خشونت داریم مثل رنج کسانی که به اجبار ما حجاب بر سر میکنند. پرهیز از خشونت، یعنی حیات صلح آمیز با خویشتن، حیات صلح آمیز با دیگران و حیات صلح آمیز با کائنات و هستی . اخلاق بدور از خشونت یعنی احترام به خود و به دیگری وبه کائنات. یعنی حساسیت اخلاقی به اینکه رنج های نالازم برای دیگران ایجاد نکنیم.
انواع خشونت عبارت است از 1. در شکل رفتار (مثل خشونت پلیس) ، 2. به صورت رویه مثلا در بازجویی ها یا در آموزش و پرورش یا در خانه3. خشونت فرهنگی مثلا نژاد پرستانه یا ضد مهاجر4. خشونت نهادینه شده در قوانین غیر دمکراتیک و ناعادلانه ونابرابرساز 5. خشونت سیستماتیک مثل حکومتی با اختیارات گسترده بدون الزام قانونی به پاسخ گویی 6. خشونت نمادین که قربانی خشونت خودش را گناهکار میداند و دخترانی که خودسوزی میکنند .
در شرایط بشری شرارت لانه کرده است و برای پرهیز از خشونت نیاز داریم که بخشایش را تجربه کنیم. جهان ما نیز اصلا جهان خوبی نیست ومستعد خشونت است. برای پرهیز از این نیاز به استدلال های عقلی وتجربی و اخلاقی داریم وموارد مثال آن روایت فرهیخته و مسیحی تولستوی ، روایت هندی گاندی ، روایت سیاه پوستی مارتین لوترکینگ و نیز تجربه انقلابهای با پرهیز از خشونت بود در اروپای شرقی. انواع مدل های عرفانی، معنوی، اخلاقی، عقلی وتحلیلی، مهارتی و نهایتا تدبیری برای پرهیز از خشونت در بحث تشریح شده است.
برای ادامه بحث در روز دوشنبه 21 آذر ماه 1401 ساعت چهار ونیم عصر همراه ما باشید.
خاطرنشان میگردد جلسه بصورت حضوری در دفتر انجمن اخلاق به آدرس تهران، میدان توحید خیابان نصرت غربی پلاک 56طبقه دوم برگزار میشود.
در اینجا:
اخلاق وخشونت
صوت سخنرانی مقصود فراستخواه
در انجمن ایرانی اخلاق در
علوم وفناوری
دوشنبه شانزدهم آبان
1401
از این نشانی ها قابل دریافت است:
بحث مقصود فراستخواه
در انجمن ایرانی اخلاق در علوم وفناوری
اخلاق وخشونت
دوشنبه شانزدهم آبان 1401
ساعت چهار ونیم بعد از ظهر
تهران؛ میدان توحید ، نصرت غربی، پ 56، طبقه دوم، انجمن ایرانی اخلاق در علوم وفناوری
...بردگان دنیا(قدرت، ثروت، امتیازات و انحصارات....)
و دین برسر زبان های شان؛
حسب گذران معیشت خویش پیچ وتابش می دهند
سلام بر روح آزاده، حسین بن علی:
وگفت: ان الناس عبیدالدنیا والدین لعق علی السنتهم یحوطونه ما درّت معائشهم....(تحف العقول،249)
مقصود فراستخواه در گفت و گوی ماهنامه تخصصی علوم اجتماعی «اندیشه اصلاح»، با موضوع «ایرانیان، بحران اخلاق وکارایی نهاد دین»، سال ششم، شماره نهم ، تیر 1401 صص 3-9
§ اخلاق، یعنی احترام به دیگری، حس حضور دیگری
§ اخلاق یعنی پذیرش دیگری و زیستنِ صلح آمیز با دیگری
§ یعنی همچنانکه به عقیده خود احترام قائلیم، به عقیده و سبک زندگی دیگری نیز احترام بگذاریم. این همان اخلاق است
§ مشکل جامعه ما این است که دولت میخواهد محتوای اخلاقی جامعه را تعیین کند
§ این،کارِ دانشمندان و مصلحان، متفکران مستقل، نهادهای مدنی، اجتماعی، صنفی، حرفه ای، محلی و سازمان های مردم نهاد است.
§ اینها هستند که می توانند روح احترام، دیگرپذیری، نوعدوستی، همبستگی، هم فهمی و گفت وگوی صلح آمیز را میان شهروندان تقویت بکنند
§ موضوع دیگر اینکه خود دین، چقدر اخلاقی است؟ در خود دین تاریخی(نه مطمئنا آنچه حقیقی متعال از بشر می خواهد) آموزه های غیر اخلاقی شکل می گیرد و نیز درکهای غیر اخلاقی از دین میان گروه هایی از مردم رواج می یابد.
§ در این صورت حتی اگر دولت هم دخیل نباشد چون فهم این گروه ها از دین و نوع تعلیم وتربیت دینی شان مشکل دارد، اینْ منشأ نفرت، خشونت و دیگرستیزی میشود.
§ بدتر از همه وقتی است که دولت نیز از این کارها حمایت یا حتی آن را تحریک و تشویق بکند