-
الهیات سیاسی ادغام شده و تمایز یافته؛بازرگان و حائری
یکشنبه 19 دیماه سال 1389 07:12
الهیات سیاسی ادغام شده و الهیات سیاسی تمایز یافته؛ مقایسۀ بازرگان و حائری متن ویراستۀ مقاله چاپ شده در مهرنامه شماره 8، دیماه 1389 بیان مسأله «آخرت و خدا؛ تنها برنامه بعثت انبیا» آخرین گفتار صورت بندی شدۀ مهندس مهدى بازرگان در سال 1371بود . پس از ایراد آن در انجمن اسلامی مهندسین ، با ملاحظاتی در خود انجمن مواجه شد....
-
اقتصاد معیشتی، انسانیت ما را تباه می کند
چهارشنبه 15 دیماه سال 1389 12:35
متن تحریر یافتۀ سخنرانی آذرماه 1389 فراستخواه دربارۀ تحولات مفهومی کار وفراغت در مؤسسۀ «رشد ، حمایت و اندیشه» تعریف «زمان فراغت» زمانی از زندگی است که افراد، آن را با علاقه بیشتری تجربه میکنند و دوست دارند در آن فعالیتی ناملتزمانه، غیراجباری و مطابق با علایق خود را انجام بدهند. انتظار می رود فعالیتی که در این زمان...
-
«ایران»؟ کدام ایران؟ کدام نوع از جامعۀ ایرانی؟
سهشنبه 7 دیماه سال 1389 17:11
در پاسخ به سؤال و فراخوان عمومی یک ایرانی او چنین نوشته بود که « این روزها از همه میپرسم و در وبلاگ اعلان همگانی نموده ام که: ((دوست دارید ایرانی که در آن زندگی می کنید چگونه باشد؟)) خیلی مشتاقم تا جوابتان را به این سوال بدانم. » پاسخ ناچیز بنده به این سؤال با اهمیت را در زیر می خوانید: یک. ایرانی بودن ما به چیست؟...
-
نُمایی از دین ورزیدن جوانان طبقه متوسط جدید شهری
پنجشنبه 25 آذرماه سال 1389 06:09
خلاصه ای از یک مطالعه موردی دربارۀ مراسم دهۀ محرم در تهران چکیده هدف از مطالعه ، دستیابی به فهم بیشتر دربارۀ نوع دین ورزی جوانان طبقۀ متوسط شهری در ایران با مطالعه ای موردی در چند منطقه از تهران است. از روش کیفی مشاهدۀ مشارکتی استفاده شده است. نتیجه مطالعه این بود که الگوهای دین ورزی جوانان در حال تحول عمیق و گسترده...
-
مسائل اجتماعی وفرهنگی را چه کنیم؟
شنبه 13 آذرماه سال 1389 07:27
مسأله ها؛ حوزۀ عمومی، پژوهشهای علمی متن مصاحبه با فراستخواه در ویژه نامه «کنفرانس ملی پژوهش اجتماعی و فرهنگی» آذر89 نقل از سایت انجمن جامعه شناسی ایران مسائل اجتماعی وفرهنگی ؛ از حوزۀ عمومی تا پژوهشهای علمی http://www.isa.org.ir / congress-discussion/3251 ۱- پیشینه و کارنامه پژوهشهای اجتماعی و فرهنگی در کشور چگونه...
-
اخلاق غیر دینی و دین غیر اخلاقی
یکشنبه 7 آذرماه سال 1389 19:08
بحثی درباب نسبت میان «دین ورزیدن» و «اخلاقی بودن» خلاصۀ مقاله ..... در مقام تحلیل بیشتر می توان شش حالت را تصورکرد: 1. اخلاق مبتنی بر گرایش به امر متعالی 2. اخلاق دینی 3. اخلاق غیر دینی 4.دین اخلاقی 5. دین خلاف اخلاق 6. دین غیر قابل تقلیل به اخلاق...... 1. اخلاق مبتنی بر گرایش به امر متعالی در این حالت ، اخلاقی بودن...
-
بودن ونبودن فلسفه ، ونه روز فلسفه مسأله این است
یکشنبه 30 آبانماه سال 1389 16:53
پاسخ مقصود فراستخواه به اقتراح روزنامه شرق پرونده ای برای روز جهانی فلسفه ؛ شرق، 29 آبان، ضمیمۀ اول هفته: ص17 سؤال1.بودن یا نبودن روز فلسفه چه تفاوتی دارد؟ پاسخ: مهمتر از «بودن یا نبودن روز فلسفه در ایران»، «بودن یا بودن خود فلسفه ورزیدن در ایران» است. فلسفه ورزیدن چیزی فراتر از داشتن یک برنامۀ رسمی فلسفه در این یا آن...
-
چرا آموزش دانشگاهی در علوم انسانی واجتماعی ، مطلوب نیست؟
چهارشنبه 26 آبانماه سال 1389 17:53
متن کامل بحث ارائه شده در همایش «آموزش علوم انسانی»، پژوهشکده مطالعات فرهنگی واجتماعی 25 آبان 1389 دانشگاه تهران، دانشکده مطالعات جهان، سالن حنّانه ابتدا لازم است روشن کنم که مراد بنده از آموزش دانشگاهی ، فرایند یاددهی ویادگیری در کلاسهای درسی علوم انسانی واجتماعی است. این فرایند به زعم بنده که خود بیش از دو دهه است...
-
ناکارامدی آموزش و پرورش ایدئولوژیک
شنبه 22 آبانماه سال 1389 09:48
آیا وقت آن نرسیده است که نظام آموزش وپرورش به جهان زندگی فرزندانمان برگردد؟ مقاله چاپ شده در ماهنامه آیین ،آبان 1389، ش32-33؛ صص23-25 خلاصه مقاله : نظام رسمی آموزشی کشور بنا به مأموریتهای خود خواستۀ ایدئولوژیک ، می خواهد با دانش آموزان و بر روی دانش آموزان کاری بکند ولی از بسیاری جهات نتیجۀ عکس می گیرد، چون دانش...
-
چرا مدارا می کنیم یا نمی کنیم؟
پنجشنبه 13 آبانماه سال 1389 17:11
چرا مدارا می کنیم یا نمی کنیم؟ چاپ شده در ویژه نامه آخر هفتۀ شرق؛ 13 آبان 1389 خلاصه مقاله درباب مدارا می توان سه نوع پرسش به میان آورد؛ نخست. پرسش چیستی ( what question ) و اینکه مدارا چیست و چه نیست؟ دوم ، پرسش چرایی ( why question ) که چرا کسی مدارا نمی کند به جای آنکه مدارابکند، و سوم پرسش چگونگی ( How question )...
-
الهیات پروتستان ؛ در بحران / نقدی بر اصلاح دینی
پنجشنبه 6 آبانماه سال 1389 13:52
الهیات پروتستان ؛ در بحران / از «لوتر» تا «بارت» / نقدی بر اصلاح دینی والهیات اصلاح طلبانه مقاله ای از فراستخواه : منتشر شده در ماهنامۀ علوم انسانی «مهرنامه»، شماره ششم، آبان ماه 1389 در این نوشته چند فرض در باب اصلاح دینی والهیات اصلاح طلبانه بیان شده است: فرض نخست ؛ پروتستانتیسم «ژانر جهانی» نیست «پروژه اصلاح دین»...
-
تیپ خرد ورزی شادمان ایرانی ؛ بررسی موردی ابن سینا
جمعه 30 مهرماه سال 1389 08:51
تیپ خرد ورزی شادمان ایرانی ؛ بررسی موردی ابن سینا عقل فلسفی ما در نوع رایجش متفاوت با عقل فلسفی غربی بوده است. عقل ما ، آن گاه نیز که عقلی فلسفی به حساب می آمد، باز هم از ذوق و حال برکنار نبود. عقل فلسفی ما در پرسش افکنی و نقّادی، زیاد سخت گیری نمی کرد، یکسره در کنجکاوی و بحث و استدلال ورزی غوطه نمی خورد، تصرّفات و...
-
مکان دین کجاست؟ ( تحریر کامل سخنرانی در گروه جامعه شناسی دین)
پنجشنبه 22 مهرماه سال 1389 11:00
( تحریر کامل سخنرانی در گروه جامعه شناسی دین، انجمن جامعه شناسی) در سپهر مفهومی امروزی دیگر نه مکان مطلق داریم و نه زمان مطلق. مکان مقولهای ذهنی و از صوَر حساسیت بشر است. مکان، جزو دالانها و مقولات ( و کاتاگوریهای )ذهن بشر است. از اینرو اولاد آدم برای درک یک موضوع، لاجرم آن را در مکان تصویر و تصور میکنند.... برای...
-
چگونه می شود که هم دانشگاه داشت وهم نداشت!
سهشنبه 13 مهرماه سال 1389 21:04
متن اصلی مصاحبۀ نشریۀ کتاب هفته با مقصود فراستخواه درباب کتاب «دانشگاه وآموزش عالی؛ منظرهای جهانی و مسأله های ایرانی» از انتشارات نشر نی، تهران، 1389 دانشگاه از آن نهاد هایی است که جامعۀ ما بدون راهبری آن نمی تواند گذار کنونی صعب و دشوار خویش را طی بکند. دانشگاه میدان چالش های سنت وتجدد در جامعۀ ماست وبه تغییرات آن در...
-
دربارۀ مرگ «جامعه شناسی» وتولد «مطالعات فرهنگی»
چهارشنبه 7 مهرماه سال 1389 08:27
پاسخ مقصود فراستخواه به پرسشهای مهرنامه ؛ چاپ شده در مهرنامه ش5، مهر 1389، صص70-71 ...وضع «پست مدرن» در غرب از بسط مدرنیته ناشی شده است . غربی ها«عقل مدرن» را تجربه ودوره کردند وضمنا به نقد آن هم اهتمام ورزیدند وخردانتقادی در پیش گرفتند ، حال چطور می شود ما بدون طی تجربه ای کافی از مدرنیته ، تظاهر به پست مدرن...
-
الهیات سکوت؛ الهیاتی برای دیگر پذیری و کثرت گرایی
دوشنبه 29 شهریورماه سال 1389 19:10
مکتوب عریضه ای در جمع اهل نقد ونظر؛ شهریور 1389 این نوشته قبلا در جایی منتشر نشده است در سنتهای مختلف می توان ردپایی از الهیات سکوت را پیدا کرد ،الهیات سکوت پرهیز از یک صورت بندی عقیدتی و کلامی و متافیزیکی و ایدئولوژیک انحصاری دربارۀ الوهیت است. ...الهیات سکوت بیش از اظهارات اسمی و رسمی، حالات شخصی است، دیگران بیش از...
-
مدرنیتۀ ایرانی ،متن سخنرانی فراستخواه به نقل از «شرق» 18 شهریور
پنجشنبه 18 شهریورماه سال 1389 08:43
مدرنیته ایرانی در اصل همان فرایند تغییر و تجدّد در زیست جهان جامعة ایرانی است.... مدرنیته، نه فقط تغییر در سطوح و لایه ها، بلکه تغییر در عمق نگاهها و ارزشها و هنجارها و نهادها و روابط و ساختارهاست. مدرنیته به این معنا، فرایندی یا همه یا هیچ است. یا باید نوشدگی را پذیرفت و یا نپذیرفت و اگر قرار است بپذیریم این فقط...
-
همراهی عقل و عشق و عرفان در فرهنگ ایرانی
یکشنبه 7 شهریورماه سال 1389 22:09
متن مکتوب سخنرانی فراستخواه در پنجمین گردهمایی سالانه « همسفران »/تهران عوامل مخرّب بسیاری به رشد وشکوفایی مداوم ظرفیتهای سرشار فرهنگ ایرانی لطمه زده است. این عوامل هم درونی بودند (مانند خودکامگی و تحجر و تعصبات و..) وهم عوامل بیرونی بودند ( مانند مغول و دیگر رویدادهای ویرانگر) . .... ابن سینا مثالی بارز از سازگاری و...
-
گفتگو با فراستخواه دربارۀ کالونیسم
جمعه 5 شهریورماه سال 1389 13:11
بر مبنای آموزۀ «خود- کشیشی»، ایمان ودینداری مردم به جای اینکه توسط متولیان رسمی وانحصاری ،تعریف وکنترل بشود ، به تعلقات شخصی مؤمنان به کلام خدا ومتن مقدس تبدیل شد... دینداری سنتی در اروپا ،قبایی بر اندامِ مناسباتِ ماقبل «شهر نشینی» ، «ماقبل بازرگانی» ، ماقبل «رنسانس» و ماقبل «ملت–دولت ها» بود... فرضیه «وبر» این بود که...
-
مصاحبه با فراستخواه دربارۀ پروتستانتیسم
جمعه 5 شهریورماه سال 1389 13:07
در آغاز قرون وسطا ودر زمانی که سنت آگوستین «شهرخدا» را نوشت شهر زمینی اروپایی ها(امپراتوری رم)از هم گسسته وضعیف شده بود. او همه شکوه وعظمت را در آن آسمان الهی نشان داد. الهیات محبت از اینجا نشات گرفت. پس به این معنا،در الهیات مسیحی از ابتدا آسمان در برابر زمین نیست بلکه در صدد التیام آن است. در پایان قرون وسطا نیز ،...
-
مصاحبه با فراستخواه دربارۀ بنیادگرایی دینی
جمعه 5 شهریورماه سال 1389 13:03
این که خود یک دین منشأ بنیاد گرایی باشد ، ناشی از نوعی «ذات باوری» است ....متن دین گرسنۀ انواع معناها ست، فهم دینی می تواند آزادمنشانه وصلح آمیز یا تمامی خواهانه و دگر ستیزانه باشد.... البته در برخی متون دینی استعداد تفاسیر خشونتگرایانه و تمامی خواهانه زیاد ، ودر برخی اندک است... دین بودایی که بنا بر خصوصیات غالب ،...
-
قطرۀ اشکی بر کرانه های ماتم زدۀ سِند و لاهور
چهارشنبه 3 شهریورماه سال 1389 09:23
ایکاش چشمانم نمی دید....فوجی از مردمان بینوا در حالی که همه آنها سرها ودستهایشان را بالا گرفته بودند ، سایه به سایه، پشت سر هلیکوپترهای امداد رسانی، افتان وخیزان می دویدند تا مگر چیزی از کیسه های پرتاپ شده بر گل ولای، نصیبشان بشود. تقصیر موقعیت فیلمبرداری بود که وقتی این صحنۀ دردناک را می دیدی ، حس می کردی از آن بالا...
-
سخنرانی فراستخواه در باره علم بومی
سهشنبه 2 شهریورماه سال 1389 18:07
«علم بومی» نه ممکن است نه مطلوب. چون علم مبانی و زبان و ضوابط جهانشمول دارد. البته «دانش بومی ودر عین حال جهانی» هم ممکن است و هم مطلوب و ضروری است. اما این هم نیاز به علم ورزی آزاد دارد.....گریز از عقل مشکل تاریخی و مزمن در جامعه ایرانی است که امروزه بازتولید می شود . این در نهایت منجر به برخورد ریاکارانه با علم شده...
-
ما وعلم مدرن... گفتگوی خبرگزاری مهر با فراستخواه، 1389
سهشنبه 2 شهریورماه سال 1389 18:03
آموزش علم مدرن در ایران از ابتدا بحث انگیز بود.... در علم مدرن شکاکیت سازمان یافته بود در حالی که ساختار های مفهومی ما بر روی یقین های سادۀ جازم قرار داشت.... علم مدرن مبتنی بر خود اندیشی و خود گردانی بشری و خرد انتقادی و خطا پذیری و چند گرایی است.... البته پدیده هایی همچون خیام و زکریای رازی و بیرونی و ابن مسکویه...
-
گفت وگوی شرق با فراستخواه، دربارۀ روشنفکری ایران در دهه 70 و80
یکشنبه 31 مردادماه سال 1389 19:34
روشنفکری ایران کم وبیش درگیر نقد قدرت و سنت و واسطۀ تغییر است. روشنفکری در هر دو دوره به طبقه متوسط جدید تکیه دارد … اما تفاوت های دو دهه از چند منظر قابل توضیح اند؛ نخست.منظر نسلی، دوم. منظر طبقاتی و قشر بندی اجتماعی، سوم. منظر فضا، چهارم. منظر ارتباطات ، پنجم. الگوها ومحتویات پیامها.... پایگاه روشنفکری دهۀ 70، تیپ...
-
مصاحبه با فراستخواه دربارۀ روشنفکری دینی وسکیولاریته۳۰/۵/ ۸۹
یکشنبه 31 مردادماه سال 1389 19:09
تقسیم بندی روشنفکر به« سکیولار و نا سکیولار» وجه منطقی چندانی ندارد....... فرایند سکیولار شدن، عموم جامعه از جمله گروه های دینی را در بر می گیرد..... ولی چوب توجه مفهومی به این فرایند را روشنفکران (واز جمله روشنفکران دینی) می خورند.... مواجهۀ آگاهانه ، ناقدانه ، صادقانه ونه ریاکارانه با سکیولار شدن داشته باشیم... اگر...